به نقل از «جام جم آنلاین»

انقلاب موسی در تلویزیون

تاریخ انتشار: ۱۱ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۹۹۲۸۹

در طول این سال‌ها مردم بیننده سریال‌های تاریخی همچون امام علی (ع)، ولایت عشق، مختارنامه، تنهاترین سردار، معصومیت از دست رفته، مردان آنجلس، یوسف پیامبر (ع)، فرستاده و ... بودند. کارگردانان هر یک از این آثار نه‌فقط سال‌ها برای تولید چنین پروژه‌های عظیمی عمر و انرژی‌شان را گذاشتند، بلکه تصویرگر بخشی از تاریخ بودند، بدون آن‌که تحریف داشته باشند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همین فاکتور باعث شد تا مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد و با اقبال زیاد مردم رو به رو شود. البته محبوبیت این آثار تاریخی فقط محدود به سرزمین ایران نیست و پخش و عرضه این آثار در دیگر کشورها هم با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد و حتی در قالب دی وی دی در فروشگاه‌های بزرگ فرودگاه کشورهای عربی نیز عرضه شده بود. حالا رسانه‌ملی علاوه بر تولید پروژه عظیم «سلمان فارسی» می‌خواهد سریال «موسی» را کلید بزند که مراحل پیش تولید را سپری می‌کند. دکتر پیمان جبلی، رئیس سازمان صداوسیما هم با انتشار تصاویری از حضور در پشت صحنه مجموعه حضرت موسی(ع) در صفحه شخصی خود خبر داد.

اگر بخواهیم تاریخ را ورق بزنیم، متوجه خواهیم شد حرف و حدیث ساخت این پروژه به اوایل دهه ۹۰ برمی‌گردد که زنده یاد فرج ا... سلحشور اعلام کرد می‌خواهد این سریال را بسازد. بعد از فوت ناگهانی او جمال شورجه تولید این پروژه را ادامه داد اما اردیبهشت۹۸ درگیر سکته و عارضه مغزی شد. تا این‌که این پروژه به ابراهیم حاتمی کیا واگذار شد و سید محمود رضوی که از تهیه‌کنندگان مطرح و نام آشنای سینمای ایران است و ساخت آثار سینمایی و تلویزیونی شاخص همچون ماجرای نیمروز، پرده نشین، رد خون، سیانور و ... را دارد به عنوان تهیه کننده جدید منصوب شد. حالا مراحل تولید سریال موسی به کارگردانی حاتمی‌کیا و با حضور سیدمحمود رضوی به عنوان تهیه‌کننده ادامه می‌یابد. 
ابراهیم حاتمی‌کیا، نویسنده و کارگردان عزم جدی دارد تا بتواند این سریال را که به لحاظ تولید بسیار هم سخت و دشوار است، به بهترین شکل همچون دیگر کارهای قبلی‌اش جلو دوربین ببرد و بتواند یک اثر فاخر و شایسته درباره این پیامبر اولوالعزم برای مخاطبان سیما آماده کند. 

آغاز قصه

حاتمی‌کیا ساخت آثار درخشان همچون فیلم‌های آژانس شیشه ای، به رنگ ارغوان، به وقت شام، ارتفاع پست، بوی پیراهن یوسف، به نام پدر، خاک سرخ، حلقه سبز و ... را در کارنامه دارد که بارها سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را به دست گرفته. او مدتی می‌شود که وارد تولید پروژه سریال موسی شده که در مرکز سیمافیلم به تولید رسیده است. حاتمی‌کیا که همیشه وسواس زیادی هم در فیلمنامه دارد از زمانی که کار را تحویل گرفته، نگارش متن را هم همچون کارگردانی سریال موسی عهده‌دار شده تا بتواند یک فیلمنامه شسته رفته و متفاوت بنویسد. همچنین یک گروه پژوهش و مشاور محتوایی هم در گروه حضور دارند. 

چه خبر از صحنه و لباس؟

همچنین پیگیری‌های ما نشان می‌دهد همزمان با فیلمنامه، فعالیت کارگاه‌های تولید این سریال هم شروع شده بود، زیرا پیش تولید برای ساخت پروژه‌های عظیم و الف ویژه بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد و قبل از تولید باید کارگاه‌های ساخت و ساز از فلزات گرفته تا چوب و سایر ابزار آلات پروژه را تامین کنند. به همین دلیل از مدت‌ها پیش تاکنون عوامل پشت صحنه در کارگاه‌های فلز، رزین، رنگرزی، لباس و ... فعال هستند. آنها در این کارگاه‌ها مشغول ساخت و ساز هستند تا شبیه همانی شود که در آن مقطع زمانی قرار داشت. همچنین گروه لباس هم همچون گروه صحنه از مدت‌ها پیش مشغول طراحی و الگو زدن برای لباس‌های آن مقطع تاریخی هستند، زیرا پارچه و فرم لباس‌های آن زمان در اقشار مختلف همچون امروزه متفاوت است. به همین دلیل گروه لباس، مشغول دوخت و دوز لباس افراد از اقشار مختلف است. گرچه لازمه طراحی ابزار آلات پشت صحنه که نقش به‌سزایی هم در سریال دارد، پشتوانه تحقیقاتی و پژوهشی فراوان است که در این باره پژوهش‌های مفصل هم انجام شده است. ضمن این‌که عوامل پشت صحنه در بخش‌های لباس و صحنه، طراحی‌های‌شان را بر مبنای الگوهای سه بعدی انجام می‌دهند. همچنین پیگیری جام‌جم خبر از آن دارد که قرار است از تکنولوژی‌های روز دنیا هم برای نخستین بار در این سریال استفاده شود.

مقاطع مهم زندگی 

شنیده‌ها حاکی از این است که حاتمی‌کیا قرار است در قصه سریال موسی مهم‌ترین مقاطع زندگی حضرت موسی (ع) همچون هجرت و ... را به تصویر بکشد. همچنین پیگیری‌ها نشان می‌دهد یکی از ویژگی‌های متمایز سریال موسی این است که از میان نسخه‌هایی که تا به امروز از زندگی این پیامبر اولوالعزم ساخته شده، منحصر به فرد خواهد بود، زیرا هر چه تا به امروز ساخته شده، حاصل زاییده ذهن فرهنگ غرب و مبتنی بر کتاب عهد عتیق است اما کاری که حاتمی کیا می‌سازد مبتنی بر قرآن و احادیث است. 
یکی از کنجکاوی‌های مخاطبان در پروژه‌های تاریخی به‌ویژه در تولید مجموعه‌های الف ویژه، بازیگران است. حال این کنجکاوی‌ها به سریال موسی رسیده است. پیگیری‌ها حاکی از آن است که سفرهایی برای انتخاب بازیگران انجام شده تا از ظرفیت آنها در کل کشور استفاده شود. البته هنوز گروه به نتیجه‌ای نرسیده است که از بازیگران کشورهای دیگر استفاده کند. 

تلاش‌های  مجاهدانه

رئیس صدا‌و‌سیما با اشاره به روند پیش تولید سریال حضرت موسی (ع) اعلام کرد که مجموعه تلویزیونی راهبردی حضرت موسی (ع)، انقلابی در تولید سینما و تلویزیون ایجاد خواهد کرد. دکتر پیمان جبلی، رئیس سازمان صدا و سیما دیداری از روند پیش تولید سریال الف ویژه و فاخر حضرت موسی (ع) داشته و در فضای مجازی در این باره در یادداشت کوتاهی در فضای شخصی خود در ویراستی نوشته است: «پیش تولید مجموعه الف ویژه فاخر حضرت موسی (ع) این روزها با تلاش مجاهدانه برادرانم ابراهیم حاتمی‌کیا، کارگردان نام‌آور و سید‌محمود رضوی، تهیه‌کننده حرفه‌ای ادامه دارد. مجموعه تلویزیونی راهبردی حضرت موسی (ع)، انقلابی در تولید سینما و تلویزیون ایجاد خواهد کرد.»

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: پروژه حضرت موسی ع ابراهیم حاتمی کیا سریال سریال موسی پیش تولید حضرت موسی کارگاه ها حاتمی کیا الف ویژه پشت صحنه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۹۹۲۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شنیدن ملودی‌های شریف روی نُت «رعنا»/ موسیقی خوب برای سریال خوب است

کارکرد تیتراژ چیزی شبیه به جلد کتاب است که طراحش تلاش می‌کند با انتخاب عناصر، فرم‌ها و چینش‌ها با کمک گرافیک و موسیقی مخاطب یک اثر را در جریان موضوع قرار دهد. شرایطی که گاهی بسیار نکته‌سنج، اندیشمندانه و حساب‌شده پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد و گاهی هم به قدری سردستانه و از روی ادای یک تکلیف اجباری ساخته می‌شود که بیننده را از اساس از یک اثر تصویری دور می‌کند.

آنچه بهانه‌ای شد تا بار دیگر رجعتی به کلیدواژه «تیتراژ» داشته باشیم، مروری بر ماندگارترین و خاطره‌سازترین موسیقی‌های مربوط به برخی برنامه‌ها و آثار سینمایی و تلویزیونی است که برای بسیاری از مخاطبان دربرگیرنده خاطرات تلخ و شیرینی است و رجوع دوباره به آنها برای ما در هر شرایطی می‌تواند یک دنیا خاطره به همراه داشته باشد. خاطره‌بازی پس از آغاز و انتشار در نوروز ۱۴۰۰ و استقبال مخاطبان از آن، ما را بر آن داشت در قالب یک خاطره‌بازی هفتگی در روز‌های جمعه هر هفته، روح و ذهن‌مان را به آن بسپاریم و از معبر آن به سال‌هایی که حال‌مان بهتر از این روز‌های پردردسر بود، برویم.

 به سراغ موسیقی متن و تیتراژ سریال ماندگار «رعنا» به کارگردانی داود میرباقری و آهنگسازی شریف لطفی رفتیم که به سال ۱۳۶۹ از شبکه اول سیما در قالب یک سریال هشت قسمتی پیش روی مخاطبان قرار گرفت. مجموعه‌ای که به نوعی دومین سریال داود میرباقری بعد از سریال «گرگها» در مقام کارگردانی محسوب می‌شد و نشان داد که این کارگردان با تجربه و مخاطب شناس تلویزیون و سینما از همان ابتدا به موسیقی همواره به عنوان عنصری مهم، موثر و مولف برای جذب مخاطبان و ارایه محتوا نگاه می‌کند و در این چارچوب تلاش دارد تا از بهترین‌ها برای ساخت و طراحی موسیقی پروژه‌های خود استفاده کند.

سریال «رعنا» قصه بخشی از زندگی رعنا، دختر مردی به نام سنایی از صابون‌پز‌های قدیمی تهران است. پس از چندی دانایی که دبیر آموزش و پرورش است به خواستگاری رعنا آمده و با وجود مخالفت‌های منصور (برادر رعنا) با او ازدواج می‌کند. اما پس از گذشت مدتی دانایی به دلیل شرکت در فعالیت‌های سیاسی دستگیر و روانه زندان و کشته می‌شود. پس از سال‌ها پسر رعنا که به شدت در حال مبارزه با رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۷ است، در یک درگیری خیابانی مفقود می‌شود. رعنا و دخترش به دنبال یافتن او هستند که ماجرا‌هایی از گذشته دوباره زنده می‌شود.

گلچهره سجادیه در نقش رعنا، بهزاد فراهانی در نقش دایی منصور، سعید نیکپور در نقش جواد دانایی، رویا تیموریان در نقش تهمینه دانایی، رسول نجفیان در نقش پوریا، پرویز پرستویی در نقش رسول نجفی، فاطمه گودرزی در نقش مریم، حسین پناهی، مهری مهرنیا، فرخ لقا هوشمند، اسماعیل شنگله، محمد کاسبی، مهری ودادیان، بهمن زرین پور، علی اوسیوند، عیسی صفایی، عزیزالله هنرآموز و محمدتقی شریفی بازیگریان سریال «رعنا» بودند که بسیاری از آنها تاکنون همچنان در پروژه‌های داود میرباقری جزو بازیگران اصلی و ثابت محسوب می‌شوند و در آن دوران توانستند به واسطه حضور در این سریال موقعیت‌های خوبی را در عرصه تصویر به دست آورند.

جبار آذین منتقد چندی پیش در گفتگو با خبرنگار مهر، پیرامون این مجموعه گفته بود: «رعنا» تجربه نمایشی جدیدی برای داود میرباقری و تلویزیون بود. این مجموعه برگرفته از فضای اجتماعی و سیاسی آن دوران ساخت شد. رعنا جزو کار‌های خوب و پرخاطره تلویزیون از یک کارگردان متبحر در عرصه سینما، تئاتر و تلویزیون سال‌های بعد کشور است. ساختار نمایشی خوب و شخصیت پردازی‌های اصولی، مقبول و دیالوگ‌های خوب از امتیاز‌های مجموعه «رعنا» بود و میرباقری را در تولید کار‌های تلویزیون توانا و خوش فکر نشان داد. این در حالی است که استفاده از بازیگران تئاتری و معرفی یک چهره مستعد که بعد‌ها در سینمای ایران به عنوان بازیگری قدرتمند و محترم شهرت یافت (رویا تیموریان) و بهره‌گیری از دکور‌های تلویزیونی حجیم و مناسب، متن خوب و بازی‌های روان از ویژگی‌های «رعنا» محسوب می‌شود. تمام امتیاز‌های هنری و فنی «رعنا» آن را اثری دیدنی ساخته بود تا مضامین خوب را واگویه کند و از عشق‌ها، رشادت‌ها، مبارزه‌ها، آرمان‌ها، تلخی‌ها و شیرینی‌ها بگوید و چه خوب هم در آن سال‌های کم رونقی تلویزیون اینها گفته شد و همین‌ها «رعنا» را با تجربه اندوزی‌هایش در اذهان به یادگار گذاشت.

اما یکی از ویژگی‌های مهم و موثر سریال تلویزیونی «رعنا» موسیقی تیتراژ و متن این مجموعه داستانی به آهنگسازی شریف لطفی بود که به دلیل طراحی یک تیتراژ متفاوت که در آن دوران بدعتی جدید به حساب می‌آمد توانست یکی از مولفه‌های مهم در ماندگاری آن تا به امروز به حساب آید. آن هنگام که ابتدا تصویر گلچهره سجادیه به عنوان بازیگر اول سریال روی یک تصویرگرافیکی شبیه به الواح تاریخی نمایان می‌شود و پس از آن عبارت «رعنا» در قالب لوگوتایپی متفاوت به نمایش در می‌آید. فضایی که موسیقی نقش مکمل را ایفا می‌کند و چارچوبی را پیش روی مخاطب قرار می‌دهد که دربرگیرنده حس و حال متفاوتی است.

موسیقی که به واسطه توجه لطفی به عنوان یک آهنگساز مولف و کهنه کار موسیقی کشورمان که سوابق آکادمیک او در عرصه موسیقی معرف تجربه بالای اوست، تلاش کرده تا ضمن توجه به مولفه‌های موسیقی ایرانی و ارایه درستی از آفرینش و خلاقیت در این نوع موسیقی با به کارگیری روش‌های نوین برای در خدمت محتوای اثر بودن، موسیقی تیتراژ متفاوت و خلاقانه‌ای را ارایه دهد. موسیقی که داود میرباقری همواره روی موسیقی به عنوان یکی از نقاط عطف و تاثیرگذار آثارش به آن توجه دارد و می‌کوشد تا در هر پروژه اش از این مولفه به درست‌ترین و علمی‌ترین شکل ممکن استفاده کند. آن چنان که اگر نیم نگاهی به کارنامه فعالیت‌های او داشته باشیم متوجه چنین رسالتی می‌شویم که اغلب موسیقی هایش توانسته اند تبدیل به ماندگارترین‌ها شوند.

طبیعتا در ساخت چنین موسیقی که بتواند دربرگیرنده مولفه‌های درست و اصولی از موسیقی متن باشد این نوازندگان هستند که بعد از آهنگسازی و ملودی پردازی نقش مهمی را ایفا می‌کنند. مسیری که به واسطه حضور هنرمندانی، چون ابراهیم لطفی نوازنده ویولن، عباس ظهیرالدینی نوازنده ویولنسل، فرشید حفظی فرد نوازنده ابوا، شریف لطفی و حسین میرزایی نوازنده هورن، عبدالنقی افشارنیا نوازنده نی، مهرداد دلنوازی و شهریار فریوسفی نوازندگان تار، فریبا اسدی و محمود علیقلی آواز، محمود منتظم صدیقی نوازنده ساز‌های ضربی و تعدادی دیگر توانست موسیقی درست و اصولی را به گوش شنیداری مخاطبان ارایه دهد.

گرچه در رسانه‌ها مصاحبه چندانی از شریف لطفی درباره ساخت موسیقی سریال «رعنا» منتشر نشده است، اما این آهنگساز، نوازنده، پداگوژیست موسیقی و رهبر ارکستر که از او به عنوان بنیانگذار دانشکده موسیقی دانشگاه تهران هم یاد می‌شود، در برخی از گفتگو‌های رسانه‌ای خود درباره نحوه حضورش در آثار سینمایی و تلویزیونی به عنوان آهنگساز گفته بود: هروقت به من از سوی پروژه‌ای تصویری پیشنهاد آهنگسازی آن ارایه می‌شود، اول از دست اندرکاران پروژه می‌خواهم که بخش‌هایی از تصاویر فیلمبرداری شده خود ر ابه صورت نامنظم در اختیار من قرار دهند که ببینم نتایج محتوایی تصاویر در چه قالبی است و وقتی ببینم نتیجه عمل چیست و هم در کارگردانی و هم در بازیگری همه چیز در جایگاه خوبی قرار دارد کاملا خودم را در اختیار کارگردان می‌گذارم و هر آنچه را که لازم باشد انجام می‌دهم.

این آهنگساز که در ساخت آثارش همواره تلاش می‌کند تا هم نشینی اصولی بین موسیقی ایرانی و موسیقی کلاسیک فراهم سازد، در یکی از گفتگو‌های رسانه‌ای اش توضیح داده بود: بالاترین تکیه گاه موسیقی ایرانی، دستگاه‌های موسیقی ایرانی برای روش مندی آفرینش در این گونه موسیقایی است که به اعتقاد من باید در کنار توجه به این مولفه‌ها به مواردی، چون منش و خصوصیت انسانی این موسیقی‌ها توجه کنیم. در این چارچوب من همواره تلاش می‌کنم تا هیچ وقت وارد مقوله سفارشی کار کردن نشوم، چون باید در ابتدای هر کاری خودم آن تفکر موجود در سریال یا فیلم سینمایی را دوست داشته باشم که اگر چنین نباشید هرگز چنین کاری را انجام نمی‌دهم.

همین نگاه ایده آل شریف لطفی است که همواره او را به عنوان آهنگسازی گزیده کار در سینما و تلویزیون کشورمان معرفی کرده و در مقام یکی از موثرترین و علمی‌ترین آهنگسازان کشورمان معرفی کرده است. مسیری که می‌توان در آهنگسازی فیلم‌های «مادیان» به کارگردانی علی ژکان، «سامان» به کارگردانی احمد نیک آذر، «کنار برکه ها» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «دخترک کنار مرداب» به کارگردانی علی ژکان، «پرنده آهنین» به کارگردانی علی شاه حاتمی، «مسافران دره انار» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «آهوی وحشی» به کارگردانی حمید خیرالدین، «دو همسفر» به کارگردانی اصغر هاشمی، «سکوت کوهستان» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «عطر گل یاس» به کارگردانی بهمن زرین پور درک کرد.

چنین ساختاری در آهنگسازی آثار سینمایی و تلویزیونی مدت‌های زیادی است که در جریان تولیدات سینمایی و تلویزیونی کشورمان به واسطه عقب نشینی آهنگسازان پیشگام موسیقی کمتر دیده شده و فقط عده محدودی از هنرمندان هستند که تلاش می‌کنند در یک مسیر منطقی منطبق بر آموزه‌های دانشگاهی و تئوریک حوزه موسیقی به ویژه موسیقی دراماتیک حرکت کنند. فضایی که به نظر می‌آید می‌بایست از تجربیات شریف لطفی و هم نسلانش بیشتر از اینها استفاده کرد تا بتوانیم دوباره به دوران باشکوه موسیقی فیلم و تیتراژ دهه ۶۰ با همان امکانات ناچیز و محدود برگردیم.

منبع: مهر

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی